Sözlük

Scholar, scholastic, school (İng.); schola (Latin.), schule (Alm.): okul, ekol ve öğretiyle ilgili sözcükler. Okul, okumak kökünden. Okul Türkçede yoktu, sonradan uyduruldu deniyor. Ama oku-mak vardı. Konuya böyle Türkçe karşıtı çifte standartla yaklaşırsak etimolojiyi bilim olmaktan çıkarırız. Şimdiki gibi. Zaten tüm sözcükler bazı yakın kök sözcüklerden sonradan uydurulmuştur. "School" (okul) sözcüğü de birden bire "vahiy" yoluyla inmedi insanlığa, o da başka köklerden doğdu: Dış kaynak açıklamasında (OED) birbirinin tam tersi iki sav var. İlk açıklama Yunanca "skhole"den gelmesi, ki bu da boş zaman, aylaklık, serbestlik demekmiş; öteki kök ise "segh"miş, sahip olma, kavrama, gücü elinde tutma vb. anlamına geliyormuş. Eski Türkçe "oqi-oku", Arapça köklü kıraat vb. "school" köküne bu iki savdan daha güzel oturuyor. Bu arada "segh" kökü dedikleri şey de 'sakla-mak'la ilgili olabilir. Eğer 'sakın' ile ilgiliyse 'okul'a daha çok uyuyor, çünkü 'sak-sakın' bilinç, akıl, düşünme anlamına gelir. Ancak bunlar bir tarafta dursun, dilbilimde varsayımsal yaklaşımlardan çok; düz, doğru, somut gitmek gerek. "Ecole" maddesinde daha geniş açıklama var.